مالک و صاحب اینترنت کیست؟

با گذشت دو و نیم دهه‌ی از عمر اینترنت، اینترنت  پیشرفت های زیادی  دیده و دیگر هیچ شباهتی به زمان تولد و فعالیت اولیه خود ندارد. درکش کمی سخت است، اینکه بدانیم اینترنت چیست و چگونه کار می‌کند دانستنش شاید گیج‌کننده باشد. اما دقیقا چه کسی صاحب اینترنت است؟ به دلایل مختلف، پاسخ به این سوال کار چندان ساده‌ای نیست.

اما چه کسی در واقع صاحب اینترنت است؟ به دلایل مختلف، پاسخ دادن به این سوال کاملا سخت است.ما در این مقاله  به پاسخ های احتمالی برای چه کسی صاحب اینترنت است می پردازیم.

اینترنت چیست؟

اینترنت شبکه عظیمی از کامپیوترها است. هر کامپیوتر متصل از طریق اینترنت می تواند اطلاعات را به کامپیوترهای دیگر در شبکه ارسال کند. اینترنت از طریق انبوهی از کابل کشی و فناوری ارتباطات بی سیم (مانند برج های مخابراتی و ماهواره ها) کار می کند که تمام این رایانه ها را به هم متصل می کند.

شبکه های کامپیوتری کوچک در اواخر دهه های ۵۰ و ۶۰ وجود داشت. سپس با اختراع سوئیچینگ بسته (packet switching)، شبکه های کامپیوتری بسیار بزرگتری در دانشگاه ها، موسسات دولتی و شرکت های مختلف توسعه یافت. در اوایل دهه ۹۰ اینترنت در سراسر جهان، در دسترس همگانی قرار گرفت و تا به امروز اینترنت ارتباطی شد که ما با آن سر و کار داریم.

هیچ شخص یا کشوری به صورت کامل صاحب اینترنت نیست

اینترنت ، به نوعی ، بیشتر یک مفهوم است تا یک موجودیت و نهاد فیزیکی. هیچ شخصی دارای حق ثبت یا حق چاپ در اینترنت نیست. در عوض ، بخش هایی از اینترنت (مراکز داده ، کابل کشی ، ماهواره ها ، روترها و غیره) متعلق به افراد بیشمار ، شرکت ها و سازمان های دولتی است. بنیانگذار شبکه جهانی وب اینترنت ، سر تیم برنرز لی (Sir Tim Berners-Lee) ،به طور معروف از ثبت اختراع خود خودداری کرد تا آن را به صورت آزاد و در دسترس همگان قرار دهد.

پس چه کسی صاحب زیرساخت های اینترنت است؟

شرکت های بزرگ ارائه‌دهنده خدمات اینترنت (ISPها) صاحب بخش‌هایاز زیرساخت‌های اینترنت هستند. این زیرساخت‌ها شامل نقاط دسترسی به شبکه، کابل‌ها و روترها هستند.امروزه بیش از ۷۰۰ هزار مایل کابل زیر دریا و اقیانوس ها وجود دارند  که حدود ۲۸ برابر طول خط استوا است.

از آنجا که در شبکه های تلفنی و ستون فقرات اینترنت وجه موازی ای و همپوشانی  زیادی و وجود دارد، بسیاری از شرکت های مخابراتی (مانند AT&T، Spring، و CenturyLink) بخش های بزرگی از ستون فقرات اینترنت را اختیار دارند و از بزرگترین ضاحبان زیر ساخت اینترنتی می باشند.

 ردیف اول ارائه‌دهندگان و ISP اینترنتی

ISP های رده اول بخش عمده‌ای از ستون فقرات اینترنت را تشکیل می‌دهند و بیشتر آدرس‌های IPv4 را در اختیار دارند. این ارائه‌دهندگان معمولا زیرساخت‌های خود را به ISP های کوچکتر اجاره می‌دهند که آن‌ها اینترنت را در اختیار کاربران نهایی می‌گذارند.

جالب اینجاست که بخش عمده ای از زیرساخت های اینترنت، به ویژه هنگامی که صحبت از برج های تلفن و کابل کشی می شود، قبل از خصوصی سازی زیرساخت های شبکه، توسط مالیات دهندگان تأمین مالی می شد. با این حال امروزه چیز کمی از زیرساخت های اینترنت متعلق به عموم است.

شرکت های گوگل ، مایکروسافت ، فیس بوک و آمازون نیز از خرید و توسعه کابل های فیبر نوری بین قاره ای را آغاز کرده اند.این شرکت ها اکنون صاحب تقریباً یک دهم از کابل های زیر دریایی هستند. برخی منتقدان، این حرکت را خطرناک می دانند و به طور بالقوه به شرکت های فوق العاده قدرتمند این امکان را می دهد که کنترل بیش از حد بر اینترنت داشته باشند.

چه کسی اینترنت را کنترل و تنظیم می کند؟

اینترنت تا حد زیادی غیر قابل  کنترل و خود تنظیم کننده است. هیچ سازمان واحد و متمرکزی وجود ندارد که اینترنت را کنترل کند. طراحی زیرساخت های اینترنت تنظیم آن را به طور باورنکردنی سخت می کند.

اطلاعات در “بسته ها” از طریق بسیاری از مسیرهای ممکن ارسال می شود. “پروتکل اینترنت” دستگاه های متصل را با قابلیت دریافت و درک داده ها فراهم می کند. از آنجا که بسته ها می توانند از طریق مسیرهای مختلف ارسال شوند ، برای پروتکل اینترنت (IP) آسان است که مسیر جدیدی را برای رسیدن آن داده به مقصد پیدا کند.

دولت های مختلف به دلایلی اقدام به تنظیم مقررات اینترنت در حوزه های قضایی خود کرده اند که معمولاً مربوط به محتوای غیرقانونی یا مضر در اینترنت است. این مقررات معمولاً یا در سطح محتوا (به معنی تعطیل کردن یک وب سایت) و یا در سطح کاربر (به عنوان یکی از اتهامات کیفری) رخ می دهد.

به این ترتیب دولت ها اینترنت را از طریق قوانین تنظیم می کنند. به عنوان مثال قوانین علیه کلاه برداری و دزدی های اینترنتی یا محتوای غیرقانونی. برخی کشورها نیز از سانسور برای مسدود کردن بخش های خاصی از اینترنت از اجزای تشکیل دهنده خود استفاده می کنند. این امر نگرانی هایی را در مورد آزادی بیان و آزادی اطلاعات به وجود می آورد.

نکته جالب دیگر کنترل بر اینترنت، انتقال داده ها از طریق زیرساخت های متعلق به گروه های مختلف است. این امر می تواند برای برخی از ISP های  بزرگ به رد انتقال داده ها و یا شارژ برای خدمات در طول مسیرهای خود را. در عوض ISP های بزرگتر وارد توافقات همتا سازی می شوند که به کاربران شبکه های یکدیگر اجازه می دهد بدون هیچ هزینه ای از شبکه خود استفاده کنند.

سازمانها استانداردهای اینترنت را تعریف می کنند

همچنین گروه های مهمی از افراد و سازمان ها وجود دارند که هدف آن تعریف و ترویج استانداردها برای اینترنت است. یکی از این موارد WC3 یا کنسرسیوم جهانی وب است. WC3 استانداردهایی را برای توسعه وب منتشر می کند که هدف آن اطمینان از استاندارد شدن دسترسی وب، زیرساخت های اینترنتی، و مدیریت داده ها در سراسر این صنعت است.

سازمان دیگری در این زمینه شامل ICANN (شرکت بین المللی برای نام ها و اعداد اختصاص داده شده) است که چندین پایگاه داده کلیدی را هماهنگ و نگهداری می کند و اطمینان حاصل می کند که اینترنت پایدار، امن و عملیاتی باقی می ماند.

همچنین انجمن اعداد اختصاص داده شده به اینترنت (IANA)، کارگروه مهندسی اینترنت (IETF)، هیئت معماری اینترنت (IAB)، کارگروه تحقیقات اینترنتی (IRTF)، و انجمن استانداردهای IEEE وجود دارد. هر یک از این سازمان ها در تنظیم اینترنت در قالب توسعه استانداردها، نظارت مستقیم بر نقش های بسیار مهم، یا حفظ پایگاه داده هایی که مرکزی برای ادامه عملیات اینترنت هستند، نقش دارند.

سازمان ها و  ISB های بی طرف در اینترنت

مفهوم بی طرفی شبکه در اینجا مطرح می شود  این است که ISP ها باید با همه داده ها یکسان رفتار کنند. آنها نباید داده های خاصی را بر دیگران ترجیح دهند تا به عنوان مثال سعی کنند کاربران را از ارائه دهندگان محتوا ترجیح دهند.

بی طرفی خالص مدافعان و منتقدان دارد و نبردهای مختلف قانونی هنوز در سراسر جهان ادامه دارد. مدافعان استدلال می کنند که ارائه دهندگان محتوای کوچکتر می توانند به طور کامل بدون بی طرفی خالص حذف شوند که منجر به انحصارات عظیم بر سر محتوای اینترنت می شود. بسیاری از کشورها مقامات ضد تراست را که برای اطمینان از اینکه هیچ ارائه دهنده اینترنتی واحدی نمی تواند بازار را در انحصار خود داشته باشد، اداره می کنند.

اما بسیاری از کارشناسان حوزه‌ی فناوری این استدلال را مطرح می‌کنند که شرکت‌های بزرگ این حوزه (مانند گوگل، آمازون، فیسبوک و دیگران) در حال حاضر بیشترین قدرت و نفوذ را در اینترنت‌ دارند. به عنوان مثال، گوگل و فیسبوک بیش از ۷۰ درصد کل ترافیک اینترنت‌ را تشکیل می‌دهند. علاوه بر این، سرویس‌های وب آمازون (AWS) حدود یک سوم کل اینترنت‌ را در اختیار دارد.

چه کسی صاحب داده ها و اطلاعات است؟

مالکیت داده ها، یا مالکیت مالکیت معنوی، در چند سال اخیر بحث های گسترده ای را به وجود آورد. جنجال پیرامون عادت شرکت بزرگ فناوری به جمع آوری سوته های اطلاعات در مورد افراد، این سوال را برانگیخته است که چه کسی در واقع صاحب آن داده ها است.

به عنوان مثال اطلاعات مربوط به عادات شما به صورت آنلاین توسط وب سایت هایی مانند فیس بوک جمع آوری خواهد شد. پس از آن می توان این داده ها را به سازمان های شخص ثالث فروخت تا به طور مؤثرتری تبلیغ کنند.

هنگام پرسیدن اینکه چه کسی صاحب اینترنت است، مهم است که بپرسیم چه کسی صاحب داده های تولید شده توسط اینترنت است از آنجا که این داده ها یک منبع عمده درآمد، و به طور بالقوه کنترل اینترنت است.

مالکیت داده ها پیچیده است و هیچ قانون محکمی برای اینکه چه کسی در واقع مالک داده ها است وجود ندارد. اما ،به طور قانونی شخص یا شرکت صاحب پلت فرم تولید داده (مانند فیس بوک) احتمالاً صاحب داده ها است.

حرف آخر  پس چه کسی مالک و صاحب اینترنت؟ 

پاسخ کوتاه این است که اینترنت متعلق به چندین شرکت بزرگ است. اکثریت قریب به اتفاق زیرساخت های اینترنتی متعلق به تعداد بسیار کمی از شرکت های بزرگ ارتباطی است.

وقتی صحبت از این می شود که چه کسی بر اینترنت تسلط دارد، دوباره، پاسخ گروه بسیار کوچکی از شرکت ها است. در حالی که دولت ها تلاش می کنند قوانین خاصی از وب را تنظیم کنند، این قانون نتوانسته است به تکامل اینترنت مطابقت داشته باشد. یعنی هم اکنون تنها چهار یا پنج شرکت اکثریت اینترنت را کنترل می کنند.

تعیین مالکیت  داده ها بسیار پیچیده تر از کابل های فیزیکی است ، به ویژه اینکه قوانین در سراسر جهان متفاوت است. اما ، باز هم وقتی صحبت از مالکیت داده ها در اینترنت می شود ، پاسخ همان شرکت ها است.